Auteursrecht

2 november 2023

Hoe zit het nou precies met auteursrechten en fotografie?

Kan je iedereen zomaar op de foto zetten?
Wat moet je doen als iemand jouw foto zomaar gebruikt?
Kortom: wat mag er wel en wat niet?

In dit artikel wil ik daar op ingaan.

Wat is dat: auteursrecht?

Dat is het recht wat jij hebt over de door jezelf gemaakte foto's. Normaal gesproken heb je automatisch auteursrecht op al je foto’s. Dat wil zeggen dat je werk aan een aantal voorwaarden moet voldoen:

- Je foto moet origineel zijn. Zo levert een exacte kopie van een kunstwerk van iemand anders je geen auteurswerk op.
Ook op de foto van een standaard voorwerp tegen een witte achtergrond heb je geen auteursrecht. Fotografeer je hetzelfde voorwerp in een omgeving, waarbij je eigen compositie toepast, dan bezit je op die foto wel auteursrecht.
- Maak je foto's in opdracht van je werkgever en dus voor klanten van die werkgeven dan is het auteursrecht in handen van die werkgever of zijn klanten en niet bij jou.
- Maak je foto's in opdracht, waarbij je niet in dienst bent van de opdrachtgever, dan heb je normaal gesproken recht op het auteursrecht. Het is verstandig om in zo'n geval altijd schriftelijke afspraken te maken.

 

 

Op deze foto zie je een detail van de sculptuur "Umbra" van  Herlinde Seynaeve met daarboven een meeuw.  Ik heb de foto de titel "Meeuw in evenwicht" meegegeven.

Op deze foto ben ik de auteursrechthebbende omdat:

- dit geen exacte kopie is van het kunstwerk

- ik breng slechts een deel van het werk in beeld samen met een meeuw

 

Wat is het voordeel van auteursrecht?

Jij, de houder van het auteursrecht, bepaalt wat er met je foto gebeurt. Zo dien je bijvoorbeeld toestemming te geven om de foto in een tijdschrift of op een website te plaatsen.
Ook foto’s op sociale media vallen nog steeds onder het auteursrecht. Wel mogen op Facebook, Twitter of Instagram foto’s onbeperkt gedeeld worden en en kunnen deze door Facebook, Twitter of Instagram gebruikt worden in advertenties. Dat is zo omdat je bij plaatsing van je foto's daarvoor licentie verleent in de voorwaarden. Let wel: deze bedrijven verleen je een licentie, je doet geen overdracht van auteursrechten. Het auteursrecht geldt tot 70 jaar na het overlijden van de fotograaf. Daarna kan iedereen doen met je foto’s wat zij willen.

Persoonlijkheidsrecht

Naast het auteursrecht kennen we ook nog het persoonlijkheidsrecht. Dat zegt dat iemand anders niet kan beweren dat hij jouw foto heeft gemaakt of jouw foto bewerkt. Hiertegen kan je bezwaar maken.

Foto’s van anderen gebruiken

Als auteur bepaal je dus zelf wat er met je foto gebeurt. Toch kan onder bepaalde voorwaarden wel beelden van van een ander gebruiken?
Dat kan wanneer:

- Het beeld al openbaar is (dus op internet)
- Je de naam van de maker en de bron vermeld bij het gebruik
- De beelden een toevoeging zijn voor je verhaal

Dit is wel een grijs gebied. Meestal geeft dit gebruik geen problemen, maar de houder van het auteursrecht kan nog altijd bezwaar maken. Beter is het gebruik te maken van afbeelden van een stock foto website. Bij sommige kan je de beelden zelfs gratis bewerken en gebruiken.

Inbreuk op auteursrechten

Inbreuk van auteursrechten komt vaak voor. Vaak onschuldig maar ook bewust. Daarom stappen steeds meer fotografen bij een overtreding naar de rechter, en winnen de zaak.


Vind je dit artikel waardevol of heb je vragen of andere ervaringen?  Je kan het mij laten weten door een reactie te plaatsen. Je email-adres is verplicht, maar het wordt niet getoond op de website.

plaats een reactie

Dit artikel gaat over "Rechten & Plichten'.  Meer over rechten en plichten

of

Terug naar het artikelen overzicht