fotografie  van  a  tot  z

27 november 2025

Op het internet, in boeken en magazines zie je heel wat termen voorbijkomen die te maken hebben met je passie fotografie. Sommigen zijn je bekend, maar bij anderen is het moeilijker om te weten wat ermee bedoeld wordt. Maar fotografie gaat natuurlijk vooral over mensen, daarom tref je in dit overzicht ook een aantal fotografen waar we wellicht iets kunnen van leren.

Ik heb hier veel, van A tot Z, voor je op een rijtje gezet.

A   B   C   D   E   F   G   H   I   J   K   L   M   N   O   P   Q   R   S   T   U   V   W   X   Y   Z  

a

Alex webb

De Amerikaanse fotograaf Alex Webb (°1952, San Francisco) staat bekend om zijn complexe composities en intens verzadigde kleuren.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Annie Leibovitz

 Annie Leibovitz werkt(e) onder andere voor het tijdschrift Rolling Stone en voor Vanity Fair. Voor beide tijdschriften heel wat opvallende en soms controversiële coverfoto’s gemaakt.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Anton Corbijn

Anton Corbijn een Nederlandse fotograaf die zich vooral in de kijker wist te spelen met zijn foto’s van muzikanten en artiesten. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Aperture

De Engelstalige term voor diafragma.

APS-C sensor

Een beeldsensor die even groot is als 16 bij 24 mm noemt men full-frame. APS-C is een kleiner, maar zeer populairste sensorformaten.

Artefact

Een artefact is een meestal ongewenst verschijnsel in je foto’s. Denk bijvoorbeeld aan lens flare, maar ook de gekke effecten die je soms op tv ziet als iemand een tweed jas aan heeft. Artefacten kunnen ook ontstaan door het veelvuldig verkleinen en comprimeren van een jpeg-bestand.

Aspect ratio

De Engelstalige term voor beeldverhouding.

Autofocus

Een systeem waarmee de camera automatisch scherpstelt op een onderwerp, zodat het duidelijk en scherp afgebeeld wordt. Je activeert de autofocus door de ontspanner half in te drukken.

[ terug ]

b

Back button focus

Back button focus is een techniek om scherp te stellen zonder de ontspanknop te gebruiken.

De ontspanknop wordt normaal gebruikt om scherp te stellen (half indrukken) en om de foto te nemen (volledig indrukken).
Bij back button focus wordt (meestal) de AF-ON knop aan de achterkant van de camera gebruikt om scherp te stellen. De ontspanknop is vervolgens enkel in gebruik om de foto te maken. Door het scheiden van deze twee taken, kun je sneller en efficiënter fotograferen. De komst van betere en snellere autofocus, heeft ervoor gezorgd dat back button focus niet altijd meer noodzakelijk is.

Batterij

Een digitale camera haalt zijn stroom uit één of meerdere batterijen. Soms zijn dat gewone ronde AA-batterijen, soms zijn het speciale, herlaadbare batterijen die door de camerabouwer meegeleverd worden. Bij die laatste krijg je ook een speciale batterijlader om de batterij te herladen.

Beeldsensor

De sensor is het onderdeel van een digitale camera dat de opname vastlegt. Elke sensor is anders, maar bevat steeds vele miljoenen lichtgevoelige puntjes of pixels. Deze registreren het licht dat door de lens naar binnen valt. Dat licht wordt dan door de camera omgezet naar een digitaal bestand.

Beeldbewerking

Beeldbewerking verwijst naar het proces van het aanpassen en verbeteren van foto’s met behulp van fotobewerkingssoftware zoals Photoshop of Lightroom. Dit omvat kleurcorrecties, retoucheren en het verbeteren van de algehele beeldkwaliteit.

Beeldformaat

Beeldformaat verwijst naar het bestandsformaat waarin een foto wordt opgeslagen, zoals RAW, JPEG, PNG of TIFF. Het gekozen formaat heeft invloed op de kwaliteit en bestandsgrootte van de afbeelding.

Beeldhoek

De beeldhoek verwijst naar de mate van zichtbaarheid die een lens biedt, variërend van groothoek tot telefoto. Dit beïnvloedt hoeveel van het onderwerp en de omgeving in het beeld worden vastgelegd.

Beeldkwaliteit

Beeldkwaliteit beschrijft hoe scherp en gedetailleerd een foto is. Dit kan variëren afhankelijk van de camera, lens en instellingen.

Beeldraster

In de meeste digitale camera’s vind je een beeldraster wat je kunt zien als je door de zoeker kijkt. Soms is het ook zichtbaar op het beeldscherm als je fotografeert met live view.  Het beeldraster bestaat uit lijnen die over het te fotograferen beeld liggen. Deze lijnen kun je gebruiken om de compositie van de foto te verbeteren. Meestal zal het beeldraster een compositieregel gebruiken, bijvoorbeeld de regel van derden.

Beeldstabilisatie

Een systeem dat ervoor zorgt dat de beweging van de camera gecompenseerd wordt, zodat je foto’s scherp blijven. Dit kan bijvoorbeeld in de lens aanwezig zijn. Het voordeel van lensstabilisatie is dat het beeld in de zoeker ook al gestabiliseerd is. Andere merken bouwen beeldstabilisatie rond de sensor, waardoor je er dus geen speciale lens voor nodig hebt.

Beeldverhouding

Beeldverhouding, of aspect ratio, is de verhouding tussen de breedte en hoogte van een foto. Het beïnvloedt de compositie en visuele weergave, met populaire verhoudingen zoals 4:3 en 16:9.

Belichting

Belichting is het proces in de fotografie waarbij de beeldsensor wordt blootgesteld aan licht dat door de lens naar binnen valt. Om een goede foto te maken, moet er voldoende licht op de beeldsensor terechtkomen. Een digitale camera berekent automatisch hoe dit moet gebeuren. Je kunt de belichting manueel aanpassen door de sluitertijd, het diafragma en de ISO-gevoeligheid in te stellen.

Belichtingscompensatie

Bij heel donkere of heel lichte voorwerpen berekent een digitale camera niet altijd de juiste belichting. Je kunt de automatische belichting dan verbeteren door een belichtingscorrectie toe te passen. Een positieve waarde maakt de foto helderder, een negatieve waarde maakt de foto donkerder.

Belichtingsdriehoek

De belichtingsdriehoek is een van de belangrijkste aspecten van de fotografie en verwijst naar de balans tussen diafragma, sluitertijd en ISO-waarde om de belichting te regelen. Dit concept helpt fotografen de juiste instellingen te kiezen voor een bepaalde scène.

Bestand

Een bestand is een hoeveelheid digitale informatie die door een computer of een ander elektronisch apparaat kan worden gelezen. Een tekstverwerkingsprogramma produceert tekstbestanden, een digitale camera produceert beeldbestanden. In de fotografie komen we vooral RAW*- en JPEG*-bestanden tegen.

Bewegingsonscherpte

Wanneer je met een te lange sluitertijd bewegende onderwerpen fotografeert of zelf te veel met de camera beweegt, zullen je foto’s niet scherp zijn. Dat heet bewegingsonscherpte.

Blackout (free)

Blackout verwijst naar het moment waarop de spiegel van je camera omhoog klapt om licht door te laten naar de beeldsensor. Moderne systeemcamera’s laten soms ook blackout free fotograferen toe. Zo verlies je het onderwerp nooit uit het oog.

Bokeh

Bokeh verwijst naar het esthetische kenmerk van onscherpte in de achtergrond van een foto. Het wordt vaak gebruikt om het onderwerp van de foto te isoleren en een dromerig effect te creëren.

Brandpuntafstand

De afstand tussen de beeldsensor en het midden van de lens. Een korte brandpuntafstand heet een groothoek, een lange brandpuntsafstand heet een tele. Op een zoomlens kun je de brandpuntafstand veranderen. Een prime lens* heeft dan weer een vaste brandpuntafstand

BURSTSNELHEID

Als je de ontspanknop op je camera ingedrukt houdt neemt de camera meerdere foto’s per seconde. De hoeveelheid foto’s die een camera per seconde vast kan leggen drukken we uit in Frames Per Second (FPS).
In het Nederlands noemen we dit de burstsnelheid van de camera.

[ terug ]

c

Carol Guzy

Carol Guzy is afgestudeerd als verpleegkundige, maar veranderde van gedachten en voltooide in 1980 haar studie als fotograaf aan het Art Institute van Fort Lauderdale in Florida.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Cindy Sherman

Cindy Sherman verruilt de schilderkunst, waarvoor ze was opgeleid, al gauw voor fotografie waarbij ze de fotograaf alsook het model is. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Cloudopslag

Het bewaren van foto’s in de cloud betekent dat je foto’s online opgeslagen worden. Het voordeel is dat je overal waar je over internet beschikt bij de foto’s kunt. Daarnaast kun je cloudopslag goed gebruiken als backup voor je foto’s.

Compositie

Compositie is het regelen van elementen in fotografie om een aantrekkelijke en evenwichtige visuele structuur te creëren. Het omvat principes zoals de regel van derden en het gebruik van lijnen, vormen en patronen.

Croppen

Het woord croppen komt van het Engelse woord “to crop”, wat bijsnijden betekent. Als we het hebben over het croppen van een foto, bedoelen we dat de foto wordt bijgesneden.

[ terug ]

d

Diafragma

Het diafragma is de verstelbare opening in de lens van de camera, die bepaalt hoeveel licht door de lens kan passeren. Het diafragma wordt uitgedrukt door het diafragmagetal. Een laag getal, zoals f/2.8 betekent een grote diafragmaopening.

Diafragma knijpen
Met het knijpen van je diafragma wordt het kleiner maken van de diafragma opening bedoeld.

Diafragmavoorkeur

Diafragmavoorkeur is een camerastand waarbij de fotograaf handmatig het diafragma instelt, terwijl de camera de juiste sluitertijd kiest om een correct belichte foto te produceren.

Diane Arbus

Diane Arbus werd geboren op 14 maart 1923 in New York City, Verenigde Staten, en overleed op 26 juli 1971 op 48-jarige leeftijd in Westbeth Artists Housing, New York. Meer over deze fotografe lees je in dit artikel

Digitale camera

In een digitale camera legt een beeldsensor* het beeld vast. De foto wordt als een digitaal bestand opgeslagen op een geheugenkaart. Een digitale camera is de tegenhanger van een ‘analoge camera’, die met chemische film werkt.

Dorothea Lange

Dorothea Lange was een baanbrekende documentaire fotograaf die haar fotocamera gebruikte als krachtig middel om sociale ongelijkheid zichtbaar te maken. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel

Double exposure

Twee verschillende foto’s combineren tot 1 foto noem je double exposure fotografie. Dit soort foto’s zien er vaak heel interessant uit en prikkelen je creativiteit.
Double exposure foto’s kun je direct in de camera maken, maar ook achteraf met een fotobewerkingsprogramma zoals Photoshop.

Douglas Kirkland

Douglas Kirkland stond bekend als de fotograaf van beroemdheden en heeft er velen geportretteerd.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

DSLR

Een Digital Single-Lens Reflex-camera of spiegelreflexcamera maakt gebruik van een interne spiegel die omhoog klapt als er een foto genomen wordt. Hierdoor valt er licht op de beeldsensor en kan de foto digitaal worden opgeslagen. Neem je geen foto dan weerkaatst de spiegel het licht naar de zoeker, waardoor je met je oog kan zien wat je gaat fotograferen. Dit verklaart ook waarom je zoeker even zwart wordt als je een foto maakt (blackout*).

[ terug ]

e

EXIF

EXIF data is kortgezegd extra informatie over jouw foto. Deze informatie wordt opgeslagen in bijvoorbeeld het JPG of RAW bestand van jouw foto en kan op van alles betrekking hebben.
De verzameling van deze EXIF gegevens noemen we ook wel metagegevens.

[ terug ]

f

Flitser

De flitser van een camera produceert een heel krachtige lichtflits die het onderwerp dat je fotografeert verlicht. Heel wat digitale reflexcamera’s bevatten een ingebouwde flitser, maar op de meeste modellen kun je ook een reportageflitser monteren.

Focus

Scherpstellen verwijst naar het proces van het aanpassen van de lens om het onderwerp duidelijk in beeld te brengen. Het zorgt voor scherpe en gedetailleerde foto’s.

Fotobewerking

Nadat je gefotografeerd hebt kun je een foto nog mooier maken. Dit doe je door de foto in te laden in een fotobewerkingsprogramma.

Fotoprinter

Een printer is een apparaat om je teksten en/of afbeeldingen op papier te zetten. Een fotoprinter is speciaal ontworpen om foto’s af te drukken. Je moet daarvoor wel speciaal papier en inkt gebruiken.

Fotoserie

Ga je meerdere foto’s aan elkaar koppelen d.m.v. een gezamenlijk onderwerp, dan spreken we van een fotoserie. Lees mijn artikel m.b.t. inspiratie voor jouw fotoproject.

Four Thirds-sensor

Een beeldsensor met de afmetingen 13,5 bij 18 mm, zoals gebruikt door de merken Leica, Olympus en Panasonic.

Frans Lanting

Deze Nederlandse natuurfotograaf 'Frans Lanting' hoort zeker thuis in de top 10 van beroemde fotografen. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Full-frame

Een beeldsensor die even groot is als het negatief in een 35-mm filmcamera, dus 24 bij 36 mm.

[ terug ]

g

Geheugenkaart

Een geheugenkaart is een klein opslagmedium waarop de bestanden van je digitale camera worden bewaard. Er bestaan verschillende types geheugenkaarten, zoals de SD-kaart, SDHC (High Capacity) en SDXC (Extended Capacity), CompactFlash, Memory Stick en xD Picture Card. Meestal wordt er één type kaartje gebruikt, maar vaak voorzien fabrikanten ook een tweede kaartslot.
Elk van deze types bestaat in verschillende groottes, bijvoorbeeld 32 gigabyte, 64 gigabyte of 128 gigabyte. Wanneer het kaartje vol is, moet je foto’s verwijderen of een nieuw kaartje plaatsen om verder te kunnen fotograferen. Hoeveel foto’s er op een kaartje passen, hangt af van de resolutie van je camera, de kwaliteit die je instelt, en de grootte van het gebruikte kaartje.

George Brassaï

George Brassaï (een pseudoniem van Gyula Halász) is een Frans fotograaf van Hongaarse afkomst.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Garry Winogrand

Garry Winogrand legde met een openhartige, rauwe en energieke blik de chaotische levendigheid van het Amerikaanse stadsleven halverwege de twintigste eeuw vast. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Gevoeligheid (ISO)

De gevoeligheid of ISO bepaalt hoe lang een beeldsensor moet worden belicht om een correcte belichting te krijgen. Hoe hoger de gevoeligheid, hoe minder lang de sensor moet worden belicht, dus hoe korter de sluitertijd mag zijn.
De gevoeligheid wordt uitgedrukt in ISO-waarden. Een gevoeligheid van ISO 200 is dubbel zo hoog als een gevoeligheid van ISO 100. Bij identieke omstandigheden heb je met ISO 200 een sluitertijd nodig die maar half zo lang is met ISO 100. Bij hoge ISO-waarden hebben veel digitale camera’s last van ruis.

Gigabyte

1.024 megabyte.

Glaswerk

Als je een fotograaf over glaswerk hoort praten, dan gaat het over het objectief dat op de camera zit. Het objectief bevat verschillende lenzen en deze lenzen zijn gemaakt van geslepen glas.

Groothoeklens

Een groothoeklens is een lens voor fotografie met een korte brandpuntafstand. Dit type wordt gekenmerkt door een brede gezichtshoek en is daardoor erg geschikt om landschappen en gebouwen te fotograferen.

[ terug ]

h

HDMI

Een manier om je camera op andere apparaten zoals een televisie aan te sluiten. HDMI staat voor ‘high definition multimedia interface’ en is dus bij uitstek geschikt voor het doorsturen van films en beelden in hoge definitie. Om ruimte te besparen vind je op je camera vaak een micro-HDMI aansluiting.

Henri Cartier-Bresson

Cartier-Bresson stond bekend om zijn vermogen om het beslissende moment vast te leggen, een fractie van een seconde van perfecte timing waarin alle elementen in een foto samenkomen en een krachtig en betekenisvol beeld creëren. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Herman Selleslags

Herman Selleslags portretteerde vele beroemdheden zoals de Beatles, Mick Jagger, Ike en Tina Turner en Diana Ross.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Histogram

Een histogram is een grafische weergave van de verdeling van helderheid in een foto. Fotografen gebruiken het om de belichting te beoordelen en eventuele over- of onderbelichting te identificeren.

Hunten

Een camera die niet goed scherp kan stellen. De focus motor in de lens blijft heen en weer bewegen en “jaagt” als het ware op een punt om scherp te krijgen.

[ terug ]

i

ISO

ISO of ISO-waarde gaat over de lichtgevoeligheid van de sensor in jouw camera. Hoe gevoeliger de camera sensor staat ingesteld, hoe “meer” licht de camera kan registreren.
ISO is de digitale opvolger van het analoge ASA.

[ terug ]

j

Joseph Nicéphore Niépce

Joseph Nicéphore Niépce wordt gezien als de maker van de eerste foto ooit (in 1826), genaamd "View from the Window at Le Gras".  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

JPEG

Een veel gebruikt bestandstype bij digitale camera’s. Een JPEG-bestand is een kant-en-klare foto die je kan afdrukken, mailen, bewerken of op sociale media plaatse. Dat is een van de eigenschappen waardoor het zich onderscheidt van een RAW-bestand*, dat verdere nabewerking vraagt. Het verschil tussen beiden leggen we uit in ons RAW vs JPEG artikel.

[ terug ]

k

Kaartlezer

Een apparaatje waarin verschillende soorten geheugenkaarten passen en dus gebruikt kan worden om foto’s op een pc te zetten. Deze kan vast in je computer zitten of kan voor een lage prijs aangekocht worden.

Kelvin

Kelvin is de maateenheid voor kleurtemperatuur in fotografie. Het wordt gebruikt om de witbalans in te stellen en de kleurtint van lichtbronnen aan te passen.

Kikkerperspectief / Kikvorsperspectief

Als het onderwerp van een foto vanaf een lager standpunt is gefotografeerd, spreken we van het kikkerperspectief. Door gebruik te maken van dit perspectief kun je het onderwerp in de foto imposanter doen voorkomen.

Kleurzweem

Een ongewenste kleur over een foto. Een kleurzweem kan het gevolg zijn van een verkeerde instelling voor de witbalans.

Kwaliteit

Een digitaal bestand kan worden opgeslagen met verschillende kwaliteitsinstellingen. Hoe lager de kwaliteit, hoe kleiner het bestand. Natuurlijk zien bestanden met lage kwaliteit er minder goed uit wanneer je ze bekijkt of afdrukt.

[ terug ]

l

Lange lens

Als men spreekt over een lange lens wordt niet alleen de lengte van het objectief bedoeld, maar spreekt men over een objectief met een lang brandpuntsafstand. Het gaat dus om een telelens zoals bijvoorbeeld een 70mm – 200mm lens.

László Moholy-Nagy

Een van de meest invloedrijke pioniers wat betreft abstracte fotografie was de Hongaarse fotograaf László Moholy-Nagy.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Lens

Een lens is een geheel van glazen of plastic elementen waardoor het licht op de beeldsensor valt. We onderscheiden breedhoeklenzen*, fish eye lenzen*, primelenzen* en zoomlenzen*. Welke lens je best koopt hang af van je interesses.

Lens compressie

Lens compressie zorgt ervoor dat de elementen in een foto dichter bij elkaar lijken dan in werkelijkheid het geval is. Lens compressie ontstaat als je gebruik maakt van telelenzen.
Bijvoorbeeld bij portretfotografie kun je gebruik maken van lens compressie om een natuurlijker ogend portret te maken.
Wil je meer weten over lens compressie, lees dan het complete artikel over welke lens je kiest voor portretfotografie.

Lensdop

Een lensdop is een beschermend deksel dat op de voorkant van een lens wordt geplaatst om de lens te beschermen tegen stof, krassen en schade wanneer deze niet in gebruik is.

Lens flare

Licht dat rechtstreeks van een lichtbron zoals de zon in het objectief schijnt, kan gaan reflecteren tussen de verschillende lens-elementen. Deze interne reflectie in het objectief kan ervoor zorgen dat er “rare” strepen of cirkels ontstaan.
Hoewel lens flare technisch gezien als niet correct wordt beschouwd, zijn er veel fotograferen die het juist opzoeken om daarmee iets extra’s aan de foto toe te voegen. Lees het complete artikel als je wilt weten hoe je lens flare toevoegt aan je foto of juist voorkomt.

Lichtmeter

Een lichtmeter is een hulpmiddel in de fotografie dat de intensiteit van licht meet en aanbevelingen doet voor de juiste belichtinginstellingen, zoals diafragma en sluitertijd.

Lichtmeting

Een camera bevat een systeem dat meet hoeveel licht er is in de scène die je wilt fotograferen. Op basis daarvan past de camera de instellingen aan, zodat je een correcte belichting krijgt.

Lichtsterk objectief

We noemen een objectief lichtsterk als er een grote diafragma opening gekozen kan worden. Denk bijvoorbeeld aan objectieven met een f-getal van f/2.8 of groter, zoals f/1.8 of f1/.4.

Lightroom

De populairste app om foto’s te bewerken. De software is afkomstige uit de stallen van Adobe en kan moeiteloos RAW-bestanden aan. Je betaalt er een maandelijks abonnementsbedrag voor.

Live View

Een systeem waarbij je op een het lcd-scherm achteraan op het toestel gebruikt om je onderwerp in beeld te nemen en niet de zoeker van je camera.

[ terug ]

m

Macro

Macro-opnames zijn opnames die je van heel dichtbij maakt, bijvoorbeeld van een bloem of een insect. De meeste camera’s bevatten een speciale instelling voor dergelijke opnames.-

Man Ray

Op zaterdag 14 mei 1922 werd "Le Violon d'Ingres" een foto van Man Ray op de veiling door Christie's verkocht voor $ 12.400.000 (11.830.000 euro).  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Martin Parr

Martin Parr is een documentaire fotograaf en fotojournalist. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Mary Ellen Mark

Mary Ellen Mark genoot vooral bekendheid om haar fotojournalistiek en portretfoto’s.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Megabyte

Een megabyte is een maat voor de grootte van een digitaal bestand. Hoe meer megabytes, hoe meer plaats een digitale foto op een geheugenkaart inneemt. Een digitale camera maakt foto’s van enkele tientallen megabyte groot tot zelfs meer dan 100 MB. Een voorbeeld daarvan is de Sony A7R IV, die foto’s van wel 60 megapixels maakt.

Megapixel

Eén miljoen pixels.

[ terug ]

n

Neil Leifer

Neil Leifer is een Amerikaanse sportfotograaf die vooral bekend staat om de foto die hij, op 25 mei 1965, maakte van Muhammed Ali tijdens zijn gevecht met Sonny Liston.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

[ terug ]

o

Objectief

Een correctere benaming voor de lens* van een camera.

Onderbelichting

Wanneer het onderwerp op de foto te donker is, spreken we van onderbelichting. Soms is dit het gevolg van een verkeerde lichtmeting en kan je er iets aan doen door een positieve belichtingscorrectie toe te passen. Soms is er gewoon te weinig licht, en moet je een flits gebruiken.

Ontspanknop

De ontspanknop is een knop op de camera waarmee de sluiter wordt geactiveerd om een foto te maken. Het vereist een zorgvuldige aanraking om trillingsvrije opnamen te garanderen.

Opnamevertraging

De tijd die verstrijkt tussen het moment waarop je de ontspanner indrukt en het moment waarop de opname effectief wordt gemaakt. De vertraging is afhankelijk van de camera, maar in veel gevallen spreken we van enkele honderdsten van seconden. Hoe langer de opnamevertraging, hoe groter de kans dat het moment dat je op foto wou vastleggen al voorbij is.

Overbelichting

Wanneer het onderwerp op de foto te licht is, spreken we van overbelichting. Soms is dit het gevolg van een verkeerde lichtmeting en kan je er iets aan doen door een negatieve belichtingscorrectie toe te passen.

[ terug ]

p

Panning

Meebewegen met je onderwerp tijdens het fotograferen noemen we ook wel “panning”. Dit meebewegen gebeurd om het onderwerp scherp te houden bij een tragere sluitertijd, terrwijl de achtergrond onscherp wordt.
Tijdens het fotograferen van bijvoorbeeld raceauto’s is dit een veelgebruikte techniek.

Pixel

De term pixel (een samentrekking van picture en element) wordt gebruikt voor twee verschillende zaken. De lichtgevoelige puntjes op de beeldsensor worden pixels genoemd. Een sensor met vijf miljoen pixels heet dan een sensor met vijf megapixel. Een pixel kan ook verwijzen naar de blokjes waaruit een digitale foto is opgebouwd.

Pixelpeepen

Pixelpeepen is het inzoomen van een foto tot 100 procent, om vervolgens “per pixel” te bekijken of de foto gelukt is. Iemand die zich hiermee bezighoudt noemen we een pixelpeeper.

Prime lens

Lenzen met een vaste brandpuntafstand noemen we prime lenzen. Meestal zijn zij te verkrijgen in combinatie met een groot diafragma zoals f/2.8 of f/1.8. Vaak zijn prime lenzen enorm scherp. Ze zijn bovendien ook goedkoper in de aanschaf dan de gemiddelde zoomlens. Populaire brandpuntafstanden zijn 35mm, 50mm en 85mm.

[ terug ]

q

 

r

RAW

Een RAW-bestand bevat de ‘ruwe’ informatie die de beeldsensor van de digitale camera heeft vastgelegd. Om er een foto van te maken, moet een RAW-bestand ‘ontwikkeld’ worden via software zoals Lightroom*.

Regel van derden

De regel van derden is een populaire richtlijn in de fotografie waarbij het beeld wordt verdeeld in een denkbeeldig raster van negen gelijke delen, met de belangrijkste elementen geplaatst op de kruispunten van deze lijnen.

Reportageflitser

Een reportageflitser is een krachtige en draagbare flitser die wordt gebruikt om extra licht toe te voegen aan een scène tijdens het fotograferen. Het kan worden bevestigd op de camera of op afstand worden bediend voor meer flexibiliteit bij het positioneren van het licht. Dit zijn de beste reportageflitsers.

Resolutie

Een maat voor de hoeveelheid detail die een camera kan vastleggen. Hoe hoger de resolutie, hoe meer detail er zichtbaar is in de foto. De resolutie hangt af van het aantal pixels op de beeldsensor.

Richard Avedon

Richard Avedon was een baanbrekend fotograaf die mode- en portretfotografie naar een hoger niveau tilde. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Robert Frank

Robert Frank was een Zwitsers-Amerikaanse fotograaf en documentairemaker.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Rode-ogeneffect

Wanneer het licht van je flitser weerkaatst in de ogen van personen die je fotografeert, kleurt hun pupil bloedrood. De meeste camera’s bevatten een instelling om het rode-ogeneffect te reduceren; hierbij flitst de flitser meerdere keren, zodat de personen hun pupil vernauwt. Maar rode ogen kunnen eigenlijk beter achteraf via software worden gecorrigeerd.

Ruis

Ongewenste storingen in een beeld. Ruis is zichtbaar als puntjes van een andere kleur, meestal rood of groen. Ruis treedt vooral op bij lange sluitertijden en/of bij hoge gevoeligheden.

[ terug ]

s

Scènepreset

Digitale camera’s bevatten instellingen voor veel voorkomende situaties, zoals portretten, landschappen en sport. Wanneer je zo’n instelling selecteert, weet de camera wat je probeert te fotograferen en zal hij automatisch bepaalde instellingen toepassen.

Scherpstellen

Scherpstellen is het proces van aanpassen van de lens om het onderwerp helder en scherp te maken. Autofocus- en handmatige focusmethoden zijn beschikbaar, afhankelijk van de camera en lens.

Scherptediepte

Een maat voor het gedeelte van de gefotografeerde scène dat scherp afgebeeld is. Een grote scherptediepte betekent dat heel veel scherp is afgebeeld. Bij een kleine scherptediepte is een groot deel van de scène onscherp. De scherptediepte wordt bepaald door het diafragma, de brandpuntafstand van de lens en de afstand tot het onderwerp. Lees er alles over in ons scherptediepte artikel.

Sebastião Salgado

Sebastião Salgado, geboren op 8 februari 1944 in Aimorés (Minas Gerais, Brazilië), is een van de meest invloedrijke documentaire fotografen van onze tijd. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Sensor

De sensor is het elektronische component in de camera die licht omzet in een digitaal beeld. Verschillende sensortypes, zoals APS-C en full-frame, hebben invloed op de beeldkwaliteit en gevoeligheid voor licht.

Sleuf

Opening waarin een geheugenkaart past. Elk type kaart past maar in één sleuf, dus wees voorzichtig wanneer je een geheugenkaart in een lezer of camera plaatst.

Sluiter

Het systeem dat ervoor zorgt dat het licht dat door de lens komt gedurende een bepaalde tijd op de sensor kan vallen.

Sluitertijd

De tijdsduur waarin de sluiter geopend wordt is de sluitertijd. De sluitertijd kan variëren van minder dan een duizendste van een seconde tot meerdere seconden. De camera berekent automatisch welke sluitertijd nodig is voor een correcte belichting. Bij een lange sluitertijd neemt de kans op bewegingsonscherpte toe en gebruik je dus beter een statief.

Sluitertijdvertraging

Sluitertijdvertraging is het kleine tijdsinterval tussen het indrukken van de ontspanknop en het moment waarop de sluiter daadwerkelijk wordt geopend. Het kan invloed hebben op de timing van actieopnamen.

SOOC

De afkorting SOOC staat voor “Straight Out Of Camera”. Het betekent dat de foto rechtstreeks uit de camera komt zonder enige aanpassing in bijvoorbeeld een fotobewerkingsprogramma.
Meestal worden twee foto’s naast elkaar weergegeven door fotografen, een before (SOOC) en after (na fotobewerking).

Spiegelreflexcamera

Een camera waarbij het licht dat door de lens valt via een spiegel afgeleid wordt naar de optische zoeker. Wanneer je afdrukt, klapt de spiegel op en wordt de beeldsensor belicht.

Statief

Een statief is een hulpmiddel om de camera stabiel te houden en trillingen te minimaliseren, wat essentieel is voor lange sluitertijdopnamen, macrofotografie en andere situaties waarin stabiliteit belangrijk is.

Steve McCurry

Steve McCurry studeerde film en theater aan de Pennsylvania State University, maar ontdekte fotografie tijdens het fotograferen voor het universiteitsblaadje.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Stops

Om de verschillende waarden van diafragma, sluitertijd en ISO met elkaar te kunnen vergelijken, is er een oplossing bedacht. Deze oplossing duiden we aan met de term stops.
Heel simpel gezegd geven stops aan in hoeverre er meer of minder licht op de sensor – of fotorolletje – van je camera valt ten opzichte van een andere belichting. Deze verandering in hoeveelheid licht duiden we in stops.
1 stop betekent 2x meer of minder licht.
2 stops betekent 4x meer of minder licht.
3 stops betekent 8x meer of minder licht.

Systeemcamera

Een systeemcamera is een camera waarvan de lenzen verwisselbaar zijn en die geen spiegel gebruikt om het beeld naar de zoeker te sturen. In plaats daarvan wordt het beeld rechtstreeks vanaf de sensor weergegeven op een elektronische zoeker of het lcd-scherm van de camera. Let zeker op deze zaken bij de aankoop van een systeemcamera.

[ terug ]

t

Tegenlicht

Wanneer de belangrijkste bron van licht – bij buitenopnames is dat natuurlijk de zon – zich achter het onderwerp dat je wilt fotograferen bevindt, spreken we van tegenlicht.

Tele(lens)

Een telelens of tele is een lens voor fotografie met een lange brandpuntafstand. Dat levert een heel nauwe gezichtshoek, waardoor ze vooral geschikt is om onderwerpen te fotograferen die zich ver van je bevinden.

[ terug ]

u

USB-kabel

Een kabeltje waarmee je een camera kan aansluiten op een computer. Micro-usb is nog steeds enorm populair, maar wordt stilaan ingehaald door USB-C.

[ terug ]

v

Verscherpen

Verscherpen is een beeldbewerkingsproces waarbij de contouren van objecten in een foto worden versterkt om de scherpte en helderheid te verbeteren.

Vivian Dorothea Maier

op 21 april 2009 overlijd Vivian Dorothea Maier te Chicago (Verenigde Staten). Voor mij is zij een voorbeeld wat betreft prachtige straatfotografie. Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

Vogelperspectief

Als het onderwerp in een foto vanaf een hoger standpunt is gefotografeerd, spreken we van het vogelperspectief. Door gebruik te maken van dit perspectief, kun je het onderwerp meer context geven.

[ terug ]

w

Witbalans

Elke lichtbron (de zon, een gloeilamp, een tl-buis) heeft een eigen kleur. Je merkt dat niet, omdat je hersenen die kleur automatisch wegfilteren, maar op foto’s is dat wel te zien. Een camera kan iets gelijkaardigs doen door de witbalans aan te passen. Camera’s hebben een automatische witbalansregeling; daarbij proberen ze zelf na te gaan wat de kleur van de lichtbron is. Je kunt de witbalans ook instellen op een bepaald type lichtbron.

[ terug ]

x

 

y

Yousuf Karsh

Yousuf Karsh bracht een groot deel van zijn leven door in Canada, waar zijn oom, die zijn talent als fotograaf herkende, hem naar de portretfotograaf John Garo in Boston stuurde om het vak te leren.  Meer over deze fotograaf lees je in dit artikel.

[ terug ]

z

Zelfontspanner

Wanneer je de zelfontspanner gebruikt, verstrijken er een enkele seconden tussen het moment waarop je afdrukt en het moment waarop de opname wordt gemaakt. Dat geeft je bijvoorbeeld de tijd om mee op de foto te gaan staan.

Zoeker

Achteraan op een digitale camera zit de optische zoeker, waardoor je door de lens kunt kijken. Op camera’s die over de Live View-technologie beschikken kun je ook het lcd-scherm gebruiken om dat te doen. Vaak gebruik je je dominant oog om door de zoeker te kijken. Ontdek hier welk dat is.

Zonnekap

Een zonnekap is een accessoire dat op de voorkant van een lens wordt geplaatst om ongewenst licht en reflecties te blokkeren. Het verbetert de beeldkwaliteit en voorkomt lensflare.

Zoom

Het systeem waarmee je de brandpuntafstand van de lens kunt veranderen. Een zoomlens heeft een bepaald bereik; men spreekt bijvoorbeeld van een drievoudige (3x) of vijfvoudige (5x) zoom. Het zoombereik drukt uit met welke factor je de brandpuntafstand vergroot. Bij een lens waarvan de brandpuntafstand kan variëren van 18 tot 55 mm is de zoomfactor bijvoorbeeld 3 maal. Dit is dan een drievoudige zoom

[ terug ].


Heb je bij dit artikel op- of aanmerkingen of mis je een fotografieterm?  Laat het mij dan zeker weten via 

dit formulier

Dit artikel maakt deel van de subgroep Diverse artikelen.  Meer van dit soort artikelen

OF

naar het artikelen-overzicht.